Wat is er aan de hand?

Als je wel eens voedseletiketten leest in de supermarkt, kom je ze ongetwijfeld tegen: E-nummers. Voedselproducenten voegen deze hulpstoffen of additieven toe aan ons eten, om het bijvoorbeeld de gewenste structuur, kleur, geur of smaak te geven. Ook conserveermiddelen vallen onder E-nummers. Omdat de reputatie van E-nummers vrij negatief is, zetten fabrikanten vaak de volledige naam van de hulpstof op het etiket. Echt verhelderend is dat niet: je vindt dan bijvoorbeeld E102 terug als ‘tartrazine’. Dan weten veel consumenten nog steeds niet wat het is.

Wat betekent dit voor jou?

In voedselproducten worden honderden E-nummers gebruikt. Hoe weet je welke E-nummers mogelijk risico’s met zich meebrengen en welke niet? Soms is het duidelijk. Een aantal azokleurstoffen kan hyperactiviteit bij kinderen veroorzaken en versterkt mogelijk astma-aanvallen en allergische reacties. Andere E-nummers staan ter discussie. Momenteel zijn we bezig met het voorbereiden van een groot onderzoek waarbij we ook willen kijken naar het zogeheten ‘cocktail-effect’. Individuele E-nummers kunnen veilig zijn, in combinatie met andere kunnen ze samen potentieel schadelijk zijn.

Wat is de stand van zaken?

De European Food Safety Authority (EFSA) stelt vast of een additief (E-nummer) in de Europese Unie gebruikt mag worden in voedsel. Additieven moeten eerst uitgebreid worden getest op veiligheid. EFSA bestudeert wetenschappelijke studies, beoordeelt mogelijke toepassingen en bepaalt vervolgens of het additief wordt toegestaan. Zo ja, dan stelt ze de maximale dosis vast.

De EFSA kan helaas niet 100% garanderen dat een E-nummer veilig is. Vaak duiken na verloop van tijd nieuwe studies op die aanleiding zijn voor een ander oordeel. Tussen 2007 en 2017 zijn er 40 van de 360 toegestane en veilig geachte E-nummers alsnog verboden geworden.

Foodwatch voert al langer actie tegen E-nummers die schadelijk voor de gezondheid kunnen zijn. Zo hebben onze Franse collega’s inmiddels al 327.000 handtekeningen opgehaald tegen de additieven E249 (kaliumnitriet), E 250 (natriumnitriet), E251 (natriumnitraat) en E252 (nitraat) kalium in vlees dat potentieel kankerverwekkend kan zijn.

Wij hebben in Nederland verschillende fabrikanten aangeschreven die de witte kleurstof titaniumdioxide (E171) toevoegen aan hun producten. In 2019 concludeerde de NVWA dat er een mogelijke relatie is tussen consumptie van de kleurstof en een hoger risico op darmkanker. E171 wordt toegvoegd om een voedselproduct of cosmetica een mooi glansje te geven. Een compleet overbodige toevoeging die ernstige gevolgen kan hebben. Remia, Mars, Haribo en anderen hebben ons toen toegezegd deze onnodige kleurstof niet meer te gebruiken. Gelukkig staan sommige fabrikanten open voor aanpassingen van -en transprantie over- hun producten. Voor ons des te meer reden om E-nummers verder onder de loep te nemen en fabrikanten te wijzen op de eventuele schadelijkheid.

En wist je bijvoorbeeld dat veel E-nummers zijn gemaakt van dierlijke producten? E120 (karmijnzuur) bijvoorbeeld, is een rode kleurstof gemaakt van luizen en E542 is beendermeel. Ze staan wel op de verpakking, maar om ze in de winkel te herkennen, moet je een flinke lijst uit je hoofd leren.

Wat wil foodwatch?

Foodwatch hanteert het voorzorgsprincipe waar Brussel zelf zo prat op gaat: is een E-nummer niet bewezen veilig, dan moet de overheid het simpelweg verbieden. Het kan niet zo zijn dat E-nummers, waarvan bekend is dat ze mogelijke schadelijke bijwerkingen hebben, nog steeds zijn toegestaan op de Europese markt. Dit druist bovendien lijnrecht in tegen het voorzorgsbeginsel dat is verankerd in EU-wetgeving. Dat is heel duidelijk: als een product (mogelijk) schadelijke gevolgen met zich meebrengt, wordt een E-nummer niet toestaan en hoeven overheden niet te wachten op sluitende wetenschappelijke zekerheid.

Word donateur

Foodwatch is onafhankelijk dankzij jou. Zonder jouw steun zijn we nergens. We voeren onafhankelijk de consumentencampagnes die jij en wij noodzakelijk vinden. Foodwatch accepteert dus geen subsidies van de overheid en giften van voedselbedrijven. Het doen van onderzoek kost veel geld. Word daarom vandaag nog donateur en houd samen met foodwatch omstreden E-nummers uit jouw eten!

Bron: https://www.foodwatch.org/nl/onze-campagne-themas/onze-campagnes/schadelijke-stoffen/additieven-en-e-nummers/